Co warto wiedzieć o manganie?

• minerały
• zdrowie

Mangan jest niezwykle interesującym pierwiastkiem, któremu trzeba przyjrzeć się bliżej, bowiem jego rola w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu jest ogromna! Wspiera on prawidłowy przebieg wielu ważnych procesów zachodzących w różnych układach naszego organizmu.

W związku z tym, codzienne zapotrzebowanie na ten mikroelement koniecznie powinno być zaspokajane – ewentualne niedobory mogą okazać się dla nas zgubne. Warto dokładnie poznać właściwości manganu oraz skuteczne sposoby na dostarczanie optymalnej dla naszego zdrowia dawki. Oto kilka najważniejszych faktów.

Rola manganu w organizmie

Mangan odpowiada za wiele procesów enzymatycznych, a także za metabolizm białek, węglowodanów i tłuszczów, czyli najważniejszych przemian energetycznych, jakie zachodzą w organizmie. Bez udziału manganu byłyby one po prostu niemożliwe. Ponadto, aktywuje on wiele enzymów ułatwiających przyswajanie witamin, przyspiesza syntezę cholesterolu oraz wspomaga usuwanie zbędnych produktów przemiany materii. Wspiera pracę mózgu i układu nerwowego. To właśnie w mózgu znajduje się największa ilość tego cennego pierwiastka, który odpowiada też za wydajną pracę umysłową.

Występuje on również w trzustce, wątrobie, nerkach i kościach. W przypadku ostatnich z wymienionych – wpływa na proces ich mineralizacji. Mangan jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania stawów, hamuje namnażanie wolnych rodników i reguluje pracę hormonów tarczycy. Mangan w organizmie odpowiada za jego prawidłowy wzrost i rozwój, stymuluje pracę i rozrost naszych mięśni.

Odgrywa dużą rolę w systemie rozrodczym. Zdecydowanie poprawia płodność oraz podnosi libido. To od niego uzależniony jest poziom estrogenu w ciele kobiety. Poza tym, mangan wraz z wapniem, z którym wchodzi w interakcje, jest naturalnym lekarstwem na uciążliwy dla kobiet zespół napięcia przedmiesiączkowego. Mangan warunkuje prawidłowy rozwój i kształtowanie się narządu słuchu u rozwijającego się płodu.

Kiedy manganu jest za mało, czyli o skutkach niedoboru

Mangan występuje w organizmie w znikomych ilościach, dlatego ważne jest jego regularne dostarczanie. Niedobór manganu, oprócz tego, że zaburza prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu, prowadzi również do obniżenia przyswajalności innych ważnych składników mineralnych, pogłębiając tym samym różne zaburzenia. Może doprowadzić nawet do niedokrwistości czy niepłodności. Obniża też sprawność seksualną.

Zbyt mała ilość manganu skutkuje różnymi objawami jak na przykład: spadek wagi, nadmierne wypadanie włosów, przesuszanie naskórka i jego rogowacenie, rozdwajanie się paznokci. Oprócz tego, mogą pojawić się także wewnętrzne sygnały jego niedoboru takie jak m.in. drgawki, nerwobóle, bóle stawów, osteoporoza i ogólne pogorszenie nastroju.

Kiedy manganu jest zbyt dużo, czyli o skutkach nadmiaru

Okazuje się, że nadmiar manganu w organizmie również nie jest dobry dla naszego zdrowia. Powoduje on zaburzenia w przyswajaniu innych ważnych mikroelementów (na przykład magnezu i żelaza), prowadząc w rezultacie do niszczenia erytrocytów, obniżenia nastroju, odczuwania nieuzasadnionych lęków oraz bezsenności. W skrajnych przypadkach może wystąpić zatrucie manganem, którego objawami są m.in. nadpobudliwość, agresja, ślinotok, łzawienie, sinica, trudności w oddychaniu, silne napięcie kończyn.

Na szczęście przedawkowanie manganu przy pomocy samej diety jest bardzo trudne, choć z uwagi na zagrożenia, jakie ono ze sobą niesie, jego stężenie powinno być stale kontrolowane szczególnie przez kobiety w ciąży.

Źródła manganu

Ogólnie przyjęta optymalna dla naszego zdrowia dzienna dawka manganu to od około 1,8 do 2,3 mg. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta w okresie ciąży (nawet do 2,6 mg dziennie) oraz w okresie dojrzewania (do około 2,2 mg dziennie). Najmniejsze ilości manganu powinny znaleźć się w diecie niemowląt, bo zaledwie 0,003-0,006 mg na dobę.

Jego głównymi źródłami są produkty zbożowe, pełnoziarniste, warzywa strączkowe, jarmuż, szpinak, buraki, awokado, orzechy laskowe, włoskie i ziemne, suszone owoce, zielona herbata oraz kawa. Możemy również znaleźć mangan w wodzie pitnej.

Jego dopuszczalne stężenie wynosi 0,05 mg na jeden litr. Jeżeli w wodzie znajdują się większe ilości pierwiastka, zmienia się jej smak oraz zabarwienie. Musimy pamiętać, że nadmiar manganu w wodzie może prowadzić do zaburzeń funkcjonowania układu pokarmowego, co będzie się przejawiać rozstrojem żołądka oraz niestrawnością.