Zaburzenia odżywiania to niezwykle poważna sprawa. Szczególnie trudnym przypadkiem jest jadłowstręt psychiczny, zwany anoreksją. Choroba ta atakuje coraz to większą liczbę ludzi. Choć na zaburzenie to cierpią głównie kobiety, dotyka ono także mężczyzn. Czym jest anoreksja i jak powinna wyglądać dieta w anoreksji?
Anorexia nervosa (jadłowstręt psychiczny) – objawy i przyczyny
Anoreksja jest bardzo niebezpiecznym zaburzeniem odżywiania, które nieleczone lub zbyt późno wykryte może doprowadzić do śmierci chorego. Choć anoreksja uznawana jest za jedną z chorób cywilizacyjnych, zwanych chorobami XXI wieku, faktem jest, że ma ona dużo starszy rodowód. Pierwszy raz zaburzenie to zostało opisane już w XVII wieku. Cechą charakterystyczną choroby jest to, że osoba na nią cierpiąca celowo doprowadza do drastycznej utraty wagi i podejmuje liczne działania zmierzające do jej utrzymania.
Wyróżnia się przede wszystkim dwa typy anoreksji – restrykcyjny oraz bulimiczny. W przypadku pierwszego chory mocno ogranicza jedzenie i raczej rzadko sięga po środki przeczyszczające. W przypadku drugiego typu chory miewa okresy objadania się, prowokuje wymioty i często sięga po środki przeczyszczające.
Jadłowstręt psychiczny to zaburzenie groźne, bowiem w szybkim czasie prowadzi do poważnego wyniszczenia organizmu. Wówczas praca wszystkich jego układów zostaje zaburzona, co prowadzi do licznych powikłań i kolejnych chorób.
Choć wśród przyczyn choroby wymienia się też czynniki biologiczne, zdecydowaną rolę odgrywają tu czynniki psychologiczne, rodzinne, kulturowe. Propagowany zdrowy styl życia, modne diety, obecnie akceptowana i wychwalana szczupła sylwetka, szczególnie silnie kreowana przez media – to wszystko sprawia, że przede wszystkim młode kobiety (głównie przed 25. rokiem życia) pragną dążyć do takiego wizerunku. Na anoreksję często zapadają osoby pragnące akceptacji, żyjące w chronicznym stresie (z powodu np. problemów zdrowotnych, domowych, małżeńskich, zawodowych).
W początkowym stadium choroby trudno jest rozpoznać osobę cierpiącą na jadłowstręt psychiczny, choć są pewne objawy anoreksji, które powinny nas skłonić do bliższego przyjrzenia się sprawie. Chorzy cierpiący na zaburzenia odżywiania tego typu ignorują fakt szybkiej utraty wagi. Kiedy zwraca się im na to uwagę, twierdzą, że nic złego się nie dzieje. Szczególnie jednak znamiennym objawem jest niewłaściwa ocena swojej wagi i wyglądu. Osoba chora, choć już jest mocno wychudzona, cały czas uważa, że jest zbyt gruba i przez to nieatrakcyjna. Przeżywa też ogromny lęk przez przytyciem. Ponadto anorektycy często jadają w samotności, intensywnie ćwiczą i noszą luźne ubrania, które mają zakrywać ich rzekomo obfite kształty.
Dieta w leczeniu anoreksji
Leczenie anoreksji nigdy nie jest proste. To ogromne wyzwanie zarówno dla specjalistów jak i chorych. Absolutną podstawą leczenia zaburzenia jest psychoterapia, bez której powrót do normalności jest niemal niemożliwy. W przypadku poważnego wyniszczenia organizmu konieczna jest hospitalizacja. Niestety nie zawsze udaje się uratować chorego, bowiem częstym powikłaniem anoreksji jest m.in. niedociśnienie, bradykardia, poważne zaburzenia hormonalne. Osoba cierpiąca na anoreksję musi po pierwsze dostrzec problem i zapragnąć walczyć o swoje życie, bo w przeciwnym wypadku nawet najbardziej tytaniczny wysiłek ze strony lekarzy i rodziny nie przyniesie efektów.
Dieta przy anoreksji powinna być skomponowana przez specjalistę, który dobrze zna ten problem i potrzeby pacjenta. Niezmiernie ważne jest to, aby przyrost masy ciała następował powoli około 1 do 1,5 kg na tydzień w przypadku leczenia szpitalnego. Zarówno tłuszcze jak i białko powinny być podawane początkowo w ilości około 20-30 proc. w stosunku do normalnego zapotrzebowania, zaś węglowodany około 50 proc.
Dieta dla anorektyczki czy anorektyka nie powinna przekraczać w pierwszej fazie 500 kcal. Ilość kalorii trzeba zwiększać stopniowo, aby osiągnąć właściwy poziom 2000-3000 kcal na dobę w zależności od zapotrzebowania. Wszystko to jest ważne, bowiem nieumiejętne próby szybkiego przywrócenia do normy mogą przyczynić się licznych komplikacji, jak np. niewydolność krążenia.
Dieta po anoreksji, jak i w trakcie jej leczenia, musi posiadać jeszcze jedną ważną cechę – dania powinny być podawane w atrakcyjnej formie, aby zachęcały osobę chorą do jedzenia. Nie mogą „przytłaczać”, dlatego najlepiej, jeśli będą serwowane w małych porcjach, a często. Muszą być apetyczne, kolorowe, różnorodne, aby dostarczały organizmowi wszelkich niezbędnych składników odżywczych. Nie bez znaczenia jest sam rytuał jedzenia – chory powinien jeść w otoczeniu bliskich, w miłej atmosferze. W ten sposób ma szansę na to, by powrócić do zdrowia, choć droga, którą każdy anorektyk musi przejść, jest trudna i wyboista.
Ładowanie ...
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}