Fosfor to ważny dla ludzkiego organizmu pierwiastek, który wraz z wapniem i witaminą D jest odpowiedzialny za mocne i zdrowe kości. Wpływa również na funkcjonowanie układu nerwowego. Pomimo swojej wielkiej roli, jaką odgrywa, bardzo często bywa pomijany w naszej codziennej diecie, co prowadzi do powstania jego niedoboru. Jak temu zapobiec? W jakich produktach znajduje się fosfor i jakie właściwości posiada?
To, co najważniejsze, czyli właściwości fosforu
Właściwości fosforu to przede wszystkim wspomniana wcześniej odpowiedzialność za mocne kości i zęby. To właśnie one zawierają aż 85% mieszczącego się w organizmie pierwiastka. Wraz z wapniem bierze on udział w procesie mineralizacji i odpowiada za utrzymanie prawidłowej struktury tkanek kostnych.
Pozostałe 15% fosforu znajduje się w błonach komórkowych i tkankach miękkich (mięśni, serca i mózgu), do budowy i odbudowy których jest niezbędny. Niewielka ilość tego pierwiastka znajduje się też w kwasach nukleinowych, tworzących kod genetyczny. Jest on więc także nośnikiem informacji genetycznej. Fosfor w organizmie pomaga zachować równowagę kwasowo-zasadową oraz uczestniczy w przewodzeniu bodźców nerwowych.
Zapotrzebowanie na fosfor
Poziom zapotrzebowania na fosfor zmienia się wraz z wiekiem. Przyjmuje się, że u osób dorosłych zalecana, dzienna porcja tego pierwiastka to około 700 mg. Młodzież w wieku od 10 do 18 lat potrzebuje około 1250 mg fosforu na dobę i to właśnie w tej grupie wiekowej zapotrzebowanie jest największe ze względu na okres intensywnego wzrostu i rozwoju.
Produkty bogate w fosfor to różnego rodzaju sery podpuszczkowe, kakao, czekolada, orzechy, migdały, pestki dyni, grzyby, kasza gryczana, makarony, ciemne pieczywo, brokuły, pomarańcze, mięso i podroby, jaja, ryby – zwłaszcza wędzone oraz konserwy i przetwory rybne.
Zbyt mała ilość fosforu w organizmie
Fosfor w diecie to podstawowy sposób dostarczania tego pierwiastka do organizmu, bowiem dość powszechnie występuje on w wielu produktach żywnościowych. Fosforany w diecie w zupełności pokrywają nasze dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek, dlatego niedobór fosforu występuje niezwykle rzadko. Do powstania takiej sytuacji przyczynia się głównie niedożywienie organizmu oraz pojawiające się zaburzenia wchłaniania.
Zbyt mały poziom fosforu może wystąpić u osób nadużywających alkoholu, żywionych pozajelitowo oraz leczonych długotrwale wodorotlenkiem glinu. Taki stan prowadzi do osłabienia mięśni i kości, rozmiękania kości (tzw. krzywica dorosłych) oraz spadku odporności. Objawami niedoboru fosforu w organizmie są bóle mięśni i kości, ogólne osłabienie, zaburzenia oddychania oraz zaburzenia układu nerwowego (porażenia, drgawki, dezorientacja), wymioty.
Niebezpieczny nadmiar fosforu
Nadmiar fosforu, podobnie jak jego niedobór, występuje raczej rzadko. Stan ten może wywołać nie tylko przedawkowanie pierwiastka w diecie lub zbyt duże suplementowanie, ale nieprawidłowa praca nerek oraz uwalnianie fosforu z komórek i kości. Wydolne nerki powinny stale usuwać nadmiar tego składnika z naszego organizmu. Jeżeli natomiast ich praca zostaje zaburzona, zbyt duża ilość fosforanu zostaje gromadzona w naszym organizmie. W takiej sytuacji podczas badań profilaktycznych można zauważyć pojawiające się w znacznych ilościach fosforany w moczu.
Zbyt duża zawartość fosforu w organizmie może prowadzić do zwapnienia tkanek miękkich, porowatości kości oraz ograniczania wchłaniania innych ważnych składników mineralnych takich jak na przykład magnez, żelazo, miedź, cynk i wapń. Objawy świadczące o zbyt dużej zawartości tego pierwiastka to nudności, wymioty i biegunka. Skutecznym sposobem na uniknięcie przykrych konsekwencji związanych zarówno z niedoborem, jak i nadmiarem fosforu jest przede wszystkim zdrowa, zbilansowana dieta.
Ładowanie ...
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}