
Wapń (z łac. calcium), oznaczony symbolem Ca, jest pierwiastkiem chemicznym z grupy berylowców w układzie okresowym. O wapniu słyszymy głównie w kontekście tego, że jego optymalna ilość w organizmie ma pozytywny wpływ na kości, które wówczas nie są łamliwe i na zęby, które się nie psują. Wapń to jednak coś znacznie więcej, warto zatem nieco bliżej przyjrzeć się temu cennemu pierwiastkowi. Jaka jest rola wapnia w organizmie, co jest jego źródłem i wreszcie, czym mogą skutkować niedobór wapnia oraz jego nadmiar?
Wapń a wapno
Często zdarza się, że idąc do apteki, prosimy nie o wapń, ale o wapno czy nawet… wapień. Bez względu na to, o co poprosimy, farmaceuta poda nam calcium czyli wapń. Pojęcia te, choć brzmią podobnie (i właśnie dlatego tak często są ze sobą mylone), mają zupełnie różne znaczenie. Wapń to właśnie wspomniany pierwiastek chemiczny, odpowiedzialny między innymi za mocne kości i zęby.
Wapno z kolei jest materiałem budowlanym oraz chemicznym (przykładowo wapno palone wykorzystywane jako zaprawa murarska czy wapno gaszone będące składnikiem nawozów sztucznych). Wapień to jeszcze inna historia, bowiem jest niczym innym jak skałą osadową (wapienne ostańce podziwiać można między innymi w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej).
Zapotrzebowanie na wapń
Wapń w organizmie ludzkim występuje przede wszystkim w kościach, ale też w ścianach komórkowych. Stanowi on średnio 1,5 proc. masy ciała. Przyjmuje się, że dorosły człowiek powinien dziennie przyjmować około 1200-1500 mg wapnia. W przypadku kobiet karmiących zapotrzebowanie to wzrasta do blisko 2000 mg.
Wapń – nieoceniony sprzymierzeniec
Jak już zostało nadmienione, wapń to podstawowy składnik zębów i kości. Dzięki jego właściwemu poziomowi są one zdrowe i mocne. Ponadto, wapń wzmacnia paznokcie oraz włosy. Pełni on jednak także szereg innych funkcji. I tak, zmniejsza reakcje alergiczne, jest odpowiedzialny za regulację ph krwi oraz krzepliwości krwi. Zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych, jest niezbędny do prawidłowej pracy serca, sprawuje kontrolę nad kurczeniem oraz rozkurczaniem mięśni.
Wapń ma swój udział w poprawnym działaniu układu nerwowego, bowiem utrzymuje na właściwym poziomie przekazywanie impulsów nerwowych. Jest też niezawodny w wyprowadzaniu z organizmu metali ciężkich. Utrzymywanie właściwego poziomu wapnia zmniejsza ryzyko osteoporozy i nadciśnienia.
Niedobór wapnia
Jeśli chodzi o niedobór wapnia, objawy są bardzo różne. Mogą one być mniej i bardziej dokuczliwe. Niekoniecznie od razu wiąże się je właśnie ze zbyt małą ilością tegoż pierwiastka. Brak wapnia należy jak najszybciej uzupełnić.
Najbardziej charakterystycznymi objawami są łamliwość kości oraz częste psucie się zębów. Skutki niedoboru wapnia, czyli hipokalcemii, mogą ujawniać się także pod postacią: drętwienia oraz mrowienia kończyn, bólu mięśni i ich nadmiernej pobudliwości do skurczu, zaburzeń krzepnięcia krwi (może dochodzić między innymi do częstych krwotoków z nosa), zaburzeń pracy serca.
Jeśli zaś chodzi o objawy niedoboru wapnia w przypadku dzieci, są to różnego rodzaju zaburzenia rozwoju. Niedobór może objawiać się późnym ząbkowaniem i jednocześnie wczesną próchnicą, ale także deformacją kości, nadmierną płaczliwością. Niedobory wapnia skutkują dużą podatnością na różnego rodzaju wysypki oraz alergie.
W przypadku wystąpienia któregokolwiek z powyższych objawów, warto zwrócić uwagę na wapń zjonizowany. Badanie jego stężenia jest jednym z podstawowych badań w przypadku diagnostyki chorób zarówno układu sercowo-naczyniowego, nerwowego, kostnego, jak i nerek.
Nadmiar wapnia
W przypadku tak istotnego pierwiastka jak wapń niedobór czy też nadmiar nie są niczym dobrym. Ogromnie ważne jest to, aby zawsze zachowywać umiar i dbać o równowagę poszczególnych elementów wspierających prawidłową pracę naszego organizmu. Przedawkowanie wapnia objawiać się może zaparciami, brakiem apetytu oraz nudnościami.
Produkty spożywcze bogate w wapń
Przyjęło się sądzić, iż najbogatszym źródłem wapnia jest mleko. Tymczasem, nie jest to do końca prawda. Bardzo bogatym źródłem wapnia jest żółty ser – zawiera go w sobie więcej, niż sery twarogowe. Ponadto, pierwiastek ten znaleźć można w śmietanie, jogurtach, kefirach, serkach topionych. Jeśli chodzi o samo mleko, zdecydowanie bogatsze w wapń jest mleko kozie niż krowie. Warto sięgać także po migdały, suszone figi, sezam, gotowane brokuły, jak również uzupełnić dietę dobrymi suplementami. Szczególnie polecamy Gold Calcium Wapń+Cynk firmy Olimp Laboratories.