Każda z wielu witamin jest niezwykle ważna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Permanentny niedobór którejś z nich może pociągać za sobą poważne konsekwencje zdrowotne, a w skrajnych przypadkach prowadzić nawet do śmierci. Prowadzenie zdrowego stylu życia, w skład którego wchodzi wartościowa, urozmaicona dieta, obniża ryzyko niedoborów, ale nie wyklucza ich całkowicie. Poziom składników odżywczych zależny jest bowiem od wielu innych czynników, jak choćby wrodzone choroby, przyjmowane leki, płeć czy wiek.
Niezmiernie ważną dla naszego zdrowia i życia jest witamina B12. Warto zatem powiedzieć o niej kilka słów. Odpowiemy na pytania o to, jakie pełni funkcje, czym grozi jej niedobór i jakie są jego objawy. Zapraszamy do pouczającej lektury!
Czym jest witamina B12?
Witamina B12 jest złożonym organicznym związkiem chemicznym, który zawiera kobalt jako atom centralny. Można spotkać się także z takimi określeniami jak kobalamina lub „czerwona witamina”. Ta ostatnia nazwa jest niezwykle trafna, gdyż omawiana witamina jest ważnym regulatorem w procesie produkcji czerwonych ciałek krwi, czyli erytrocytów. Witamina B12 należy do witamin z grupy B rozpuszczalnych w wodzie.
Jaką rolę w organizmie pełni witamina B12?
Witamina ta stanowi niezwykle ważny koenzym biorący udział w różnych reakcjach biochemicznych w organizmie. Odpowiada zatem między innymi za prawidłową przemianę tłuszczów, węglowodanów oraz białek, bierze udział w tworzeniu wspomnianych erytrocytów, a co za tym idzie, przeciwdziała wystąpieniu niedokrwistości. W kontekście anemii poruszany jest głównie temat niedoboru żelaza, tymczasem to właśnie witamina B12 ma ogromny udział w zapobieganiu tejże chorobie. Co więcej, kobalamina ma swój udział w tworzeniu materiału genetycznego.
Witamina B12 ma wyjątkowo korzystny wpływ na układ nerwowy, gdyż bierze udział w tworzeniu otoczki mielinowej, której zadaniem jest ochrona neuroprzekaźników nerwowych oraz komórek nerwowych. Kiedy nie występuje niedobór witaminy B12, mamy dobre samopoczucie psychiczne i nie borykamy się z problemami z koncentracją. Witamina ta wspiera efektywne uczenie się i korzystanie działa na układ kostny.
Skutki niedoboru witaminy B12
Na nieprzyjemne, a niejednokrotnie niebezpieczne skutki niedoboru witaminy B12 narażone są osoby, które stosują dietę wegańską (o tym więcej za chwilę), alkoholicy, osoby cierpiące na anoreksję i AIDS. Wchłanianie „czerwonej witaminy” jest zaburzone między innymi w przypadku chorób jelita cienkiego, raka żołądka, choroby Addisona-Biermera.
Skutki i jednocześnie objawy niedoboru witaminy B12 mogą być mniej czy bardziej charakterystyczne – początkowo są częstokroć bagatelizowane przez pacjentów. Niezwykle często pierwszymi objawami są: ogólne osłabienie, ciągłe zmęczenie, kłopoty z koncentracją. Mogą dochodzić do tego zawroty i ból głowy, tachykardia oraz bladość skóry. Wiele osób z niedoborem witaminy B12 skarży się na utratę apetytu i czucia smaku, a także na pieczenie języka.
Częstymi objawami są drętwienie oraz mrowienie palców u stóp i dłoni, niepewny chód, osłabienie siły mięśni kończyn, zanik nerwu wzrokowego, który nieleczony może doprowadzić nawet do ślepoty. Długotrwały niedobór kobalaminy daje rozmaite objawy psychiatryczne, jak na przykład nadmierna drażliwość czy apatia, zaburzenia świadomości, zespoły urojeniowe, które przypominają schizofrenię. Może dojść również do poważnej depresji, w wyniku której chory będzie wykazywał tendencje samobójcze.
Wyjątkowo ważne jest dostarczanie odpowiedniej ilości witaminy B12 dzieciom ze względu na to, że wpływa ona pozytywnie na proces uczenia się, poprawia koncentrację oraz apetyt. Z racji tego, że brak witaminy B12 może pociągać poważne konsekwencje dla zdrowia, a nawet zagrażać życiu, w przypadkach skrajnego niedoboru podaje się ją domięśniowo w większych dawkach. Zabieg taki wystarcza zazwyczaj, aby wyleczyć niedokrwistość, ale nie zawsze przynosi pozytywne efekty w przypadku innych skutków niedoboru – niektóre z nich są nieodwracalne.
Źródła witaminy B12
Bogatym źródłem witaminy B12 są produkty zwierzęce takie jak mięso wieprzowe, wołowe oraz drobiowe. Warto sięgać po wątrobę, ryby (łosoś, szczupak, makrela, pstrąg), żółte sery, żółtko jaj, a także mleko. Jak zostało wyżej nadmienione, na niedobór tej witaminy często cierpią osoby na diecie wegańskiej, a powodem takiego stanu jest unikanie przez nich jedzenia wyżej wymienionych produktów. O witaminę tę często wzbogacane są między innymi płatki śniadaniowe i produkty sojowe, aby zapobiec niedoborom osób stosujących diety wegańską i wegetariańską.
Warto zadbać o prawidłowy poziom omawianej witaminy, aby nie dopuścić do rozwoju poważnych zaburzeń. Jeśli planujemy przejść na dietę, która wyklucza witaminę B12 z jadłospisu, trzeba skonsultować się z lekarzem, poddawać regularnie profilaktycznym badaniom i w razie konieczności stosować suplementację.
Ładowanie ...
){kind=link}
){kind=link}
){kind=link}